روکش دندان چیست؟مزایا و مراحل انواع روکش دندان

روکش دندان که در زبان انگلیسی به آن (Dental Crown) گفته می‌شود روشی است که از آن برای ترمیم و جلوه دادن به دندان‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود. نام دیگر آن پروتز ثابت است که کم‌تر مورداستفاده قرار می‌گیرد و اکثراً آن را با نام روکش دندان می‌شناسند. شاید بپرسید روکش دندان چیست؟ در یک پاسخ ساده باید بگوییم روکش کلاهکی است که روی تاج دندان (همان بخش سفیدرنگ و قابل‌مشاهده) نصب می‌شود و ظاهری زیبایی را برای دندان‌ها ایجاد می‌کند. این متد زیبایی هرروزه محبوبیت بیشتری در بین مردم پیدا می‌کند.

_____________________________________________________________

مطالعه بیشتر: اوردنچر دندان چیست ؟

_____________________________________________________________

انواع روکش دندان

ممکن است برخی بپرسند روکش دندان چیه، به‌طورکلی روکش دندان یک راه‌حل مؤثر برای بهبود ظاهر دندان‌ها است و به شما کمک می‌کند تا دندان‌های سالم‌تری داشته باشید. جهت انتخاب درست روکش دندان، بهتر است با یک دندانپزشک متخصص در ارتباط باشید و از مشاوره‌های آن بهره‌مند شوید.
روکش دندان انواع مختلفی دارد که با همدیگر متفاوت می‌باشند و هرکدام ویژگی خاصی دارند. فلزات و آلیاژ‌هایی که در ساخت روکش‌ها به‌کاررفته نیز متفاوت هستند. در ادامه به شرح انواع روکش‌ها می‌پردازیم تا اطلاعات جامعی دراین‌باره به دست آورید.

روکش تمام فلزی(طلا)

برای ساخت چنین روکش‌هایی از فلزاتی همچون کبالت، طلا، کروم، نیکل و پلاتینیوم استفاده می‌کنند. این نوع پروتز خیلی دیر فرسوده خواهد‌ شد به همین دلیل برای عمل جویدن بسیار مناسب است. نکته‌ی مثبت دیگر در رابطه با این پروتز‌ها این است که به‌هیچ‌وجه تغییر رنگ نمی‌دهند و بافت بدن و لثه خیلی خوب با روکش تمام فلزی یا طلا سازگاری پیدا می‌کند.

روکش تمام سرامیکی

این نوع از پروتز بسیار درخشنده‌ و زیبا‌ بوده و دارای سازگاری فوق‌العاده‌ای با دهان و لثه است. این روکش‌ها به‌طور کامل از سرامیک نیمه شفاف ساخته می‌شوند، ازاین‌رو برای دندان‌های جلو به کار می‌روند زیرا درخشندگی خاصی دارند و برای خط لبخند فوق‌العاده خیره‌کننده هستند. این روکش سرامیکی جذاب برای افرادی که به حالت طبیعی دندان‌هایشان زیاد اهمیت می‌دهند و نیز کسانی که به فلزات حساسیت نشان می‌دهند بسیار مناسب است.

روکش سرامیکی فلزی

روکش دندان سرامیکی فلزی چیست؟ این نوع پروتز از جنس سرامیک و فلز است پس قطعاً محکم می‌باشد و مقاومت بالایی دارد. این‌ روکش‌ها در دهان بسیار طبیعی به نظر می‌رسند به‌ همین دلیل بهترین گزینه برای عمل پروتز ثابت محسوب می‌شوند. روکش سرامیکی فلزی یک خط فلزی در انتهای خود دارد که بعد از کار گذاشته شدن روی دندان، این خط در مرز لثه‌ها پیدا می‌شود. به همین خاطر اکثراً از این نوع روکش برای دندان‌های آسیاب و دندان‌های انتهای دهان استفاده می‌کنند.

روکش استیل

این نوع از روکش همان‌گونه که از نام آن مشخص است جنسش از استیل است و دارای مقاومت زیادی می‌باشد. این روکش بیشتر برای دندان‌های شیری خردسالان و افرادی که سن پایین‌تری دارند مورداستفاده قرار می‌گیرد. البته می‌توان از این طرح روکش تا زمان کامل آماده شدن روکش اصلی نیز بر روی دندان‌ها استفاده کرد. این نوع پروتز ازلحاظ قیمت نسبت به بقیه روکش‌ها هزینه کمتری داشته و به‌عنوان ارزان‌ترین پروتز ثابت شناخته می‌شود.

روکش زیرکونیوم

روکش زیرکونیم به دلیل ظاهر زیبا و دوام بسیار بالا، اخیراً محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است. این روکش‌ها از دی‌اکسید زیرکونیوم تولید می‌شوند و کاملاً برای افرادی که دوستدار محیط‌زیست هستند مناسب است. این مواد هیچ‌گونه حساسیتی را برای افراد ایجاد نمی‌کند و در برابر سایش و شکستگی کاملاً مقاوم است. از مزایای دیگر استفاده از روکش زیرکونیا عمر و دوام طولانی‌مدت آن است.

روکش دندان موقت

روکش موقت همان‌طور که از نامش پیداست، به‌طور موقتی و تا زمان آماده شدن روکش اصلی، روی دندان قرا داده می‌شود. جنس این روکش نازک‌تر است و به مراقبت بیشتری احتیاج دارد. بنابراین بهتر است تا آماده شدن روکش اصلی دندان، از جویدن غذاهای سفت و خشک پرهیز کنید.

روکش دندان فوری

ممکن است این پرسش در ذهن شما ایجاد شود که روکش دندان فوری چیست، این روکش‌ها معمولاً هنگام عصب‌کشی و لمینیت مورداستفاده قرار می‌گیرد. روکش‌های فوری مشکلات ظاهری دندان را به‌طور موقت مخفی می‌کنند و به شما کمک می‌کنند تا غذا بخورید و بدون نگرانی از ظاهر بد دندان، لبخند بزنید. این روکش‌ها معمولاً از جنس‌های فلزی یا پلاستیکی ساخته می‌شوند و با چسب مخصوص روی تاج دندان چسبانده می‌شوند.

فواید روکش دندان

مزایای استفاده از روکش دندان چیست؟ هر روش درمانی دارای مزیت‌ها و معایبی است برخی فواید استفاده از روکش  دندان عبارت‌اند از:

• دوام و ماندگاری بالا
• استحکام در مقابل لک
• بالا بردن اعتمادبه‌نفس
• نتایج فوری و فوق‌العاده
• ترمیم مینای دندان آسیب‌دیده
• پوشش‌دهی دندان‌های پوسیده
• ایجاد دندان‌هایی سفید، درخشنده و زیبا

معایب روکش دندان

روکش دندان مانند عمل‌های زیبایی دیگر ممکن است عوارض احتمالی همانند بروز عفونت زیر روکش و افزایش حجم دندان شود و در برخی مواقع نیاز به تعویض داشته باشد. برای جلوگیری از مشکلات ذکرشده توصیه می‌شود این عمل زیبایی را در یک کلینیک باسابقه و معتبر انجام دهید.

کاربرد روکش دندان

همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد از روکش دندان برای پوشاندن عیوب ظاهری دندان استفاده می‌شود. همچنین برای درست کردن دندان‌های شکسته و خراب نیز از روکش‌های مختلف دندان استفاده می‌شود تا علاوه بر سلامت، ظاهر زیبایی نیز برای دندان‌ها ایجاد شود.

شرایط روکش دندان

برای انجام این عمل زیبایی شرایط خاصی نیاز نیست. افراد می‌توانند برای افزایش زیبایی دندان‌ها از روکش استفاده کنند. همه افراد می‌توانند برای ترمیم دندان‌های عصب‌کشی شده، استحکام بخشیدن به دندان‌های لق و پوشش ایمپلنت دندانی از این روش استفاده کنند.

مراحل روکش دندان

اگر بپرسید دندان چگونه روکش می ‌شود؟ باید گفت که این عمل بستگی به وضعیت دندان و دندان‌پزشک دارد و معمولاً طی دو جلسه و در هشت مرحله انجام می‌گیرد.

1. تزریق بی‌حسی: در این مرحله دندانپزشک به دندان و لثه که اطراف آن است ماده بی‌حسی تزریق می‌کند البته اگر فرد قبلاً دندانش عصب‌کشی شده باشد دیگر لازم نیست که دندان بی‌حس شود و فقط لثه را بی‌حس می‌کنند.
   2. تراش‌کاری و آماده کردن دندان: بخشی از دندان تراش داده می‌شود تا متناسب با اندازه و ضخامت روکش، آماده چسباندن پروتز ثابت شود.
2. قالب‌گیری از دهان: متخصص قالبی از دهان و لثه اطراف آن‌ می‌گیرد که این عمل به دو صورت قالب‌گیری سنتی و دیجیتال انجام می‌پذیرد.
3. اتصال روکش موقت: پیش‌تر توضیح داده شد که تا زمان آماده شدن کامل پروتز ثابت که ممکن است نزدیک به دو هفته طول بکشد، روکش موقتی روی دندان شما قرار خواهد گرفت.
4. انتخاب رنگ روکش: اگر روکش شما از نوع چینی یا پورسلین باشد در‌ این صورت متخصص رنگی که با دندان‌های شما بیشترین تطابق را دارد انتخاب می‌کند.
5. برداشتن روکش موقت: زمانی که روکش ثابت کاملاً آماده شد باید بیمار به مطب مراجعه نموده و روکش موقت آن برداشته شود که این کار بدون درد است و نیازی به بی‌حس‌کننده ندارد.
6. تطابق و تنظیم نهایی رنگ روکش و شکل آن: ازآنجایی‌که این عمل با زیبایی مرتبط است و نتایج آن کاملاً قابل‌مشاهده می‌باشد، دندانپزشک باید با دقت بسیاری عمل کند تا رنگ و شکل روکش مناسب و بی‌نقص باشد.
7. چسباندن روکش: بعد از چک کردن و انجام تمامی مراحل قبلی متخصص مقداری چسب به سطح داخلی روکش می‌زند و بعد روکش را با دقت روی دندان قرار می‌دهد و اطراف دندان را از چسب‌های اضافی پاک می‌کند.

نحوه تراش دندان برای روکش

اگر بخشی از دندان فرد پوسیده یا ناهموار باشد، لازم است قبل از نصب روکش آن بخش‌ها به‌خوبی تراش داده شوند. برای انجام این کار از توربین دندانپزشکی استفاده می‌شود. این ابزار با فشار زیاد هوا کار می‌کند و حرکات چرخشی سریعی دارد. در سطح این دستگاه مته‌هایی عموماً از جنس الماس تعبیه‌شده تا بتوانند سطح و مینای دندان را تراش دهند.

قالب گیری دیجیتال برای ساخت روکش دندان

این روش به دستگاه‌های نوین نیاز دارد و یک روش جدید است که برای انجام آن یک دوربین کوچک که عصا مانند است درون دهان و در قسمت دندان موردنظر جای گرفته و عکس می‌گیرد. تصویری که دوربین تهیه می‌کند توسط دستگاه تجزیه‌وتحلیل می‌شود و به کمک آن قالب ترمیم ساخته خواهد شد.

تفاوت روکش دندان و ونیرهای دندانی

شاید سؤال کنید تفاوت بین ونیر و روکش دندان چیست؟ در پاسخ به این پرسش باید بگوییم که هر دو برای بازسازی کردن ظاهر دندان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. تفاوت اصلی بین این دو روش این است که روکش دورتادور دندان‌های شما را پوشش می‌دهد. این در حالی است که ونیر تنها در بخش جلویی دندان قرار می‌گیرد.

ایمپلنت یا روکش دندان؟

ایمپلنت و روکش دندان در دسته خدمات ترمیمی برای بهبود سلامت و اصلاح طرح لبخند قرار می‌گیرند. انتخاب هرکدام از روش‌ها به موارد مختلفی مانند شرایط دندان، شرایط مالی و سن بستگی دارد. در ایمپلنت دندان فرد به‌طور کامل کشیده می‌شود و بجای ریشه یک قطعه فلزی کار گذاشته می‌شود. این در حالی است که در روش روکش کردن دندان، تنها بخش خراب و پوسیده تاج تراشیده می‌شود و ریشه دندان در جای خود باقی می‌ماند. بنابراین برای دندان‌هایی که ریشه سالمی دارند بهتر است از روکش استفاده کنید.

ماندگاری روکش دندان

ماندگاری روکش به عوامل مختلفی مانند جنس و کیفیت روکش و نحوه نگهداری از روکش دندان بستگی دارد. اما در کل می‌توان گفت بااینکه روکش‌ها ماندگاری بالایی دارند اما این روش دائمی نیست و عمر انواع روکش دندان بین 5 تا 15 سال تخمین زده می‌شود.

طول دوره درمان دندان روکش شده

مدت‌زمانی که برای نصب روکش دندان‌ها در نظر گرفته می‌شود با توجه به وضعیت دندان هر فرد متفاوت است. اما به‌طورمعمول این درمان حدود 2 تا 3 ماه به زمان نیاز دارد. در صورت وجود مشکلات دهان و دندان این زمان ممکن است تا 6 ماه نیز به طول بیانجامد.

مراقبت های بعد از روکش دندان

پس از انجام این عمل زیبایی بهتر است از دندان‌هایتان به‌خوبی مراقبت نمایید. اگر می‌پرسید بهترین راه برای مراقبت از روکش دندان چیست؟ توصیه می‌کنیم نکات زیر را رعایت کنید:

• از جویدن یخ پرهیز کنید.
• با دندان‌های خود درب نوشابه و آجیل‌های سفت را باز نکنید.
• مرتب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به حفظ و دوام تمامی دندان‌ها و روکش‌ها کمک زیادی می‌کند.
• به‌طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا در هر نوبت سلامت دندان‌ها و روکش‌های شما را بررسی کنند.
• برای اینکه بافت دندان‌ها و روکش شما با غذاهای سرد و گرم خراب نشود می‌توانید از خمیردندانی استفاده نمایید که ضد حساسیت باشد.

درد دندان پس از روکش دندان

احساس کمی درد بعد از انجام روکش طبیعی است. معمولاً به دلیل از بین رفتن مینای دندان، نسبت به سرما و گرما حساس‌تر می‌شوید و لازم است اقداماتی را برای از بین بردن این حساسیت‌ها انجام دهید. در این مواقع پزشک یک داروی ضد درد مانند ایبوپروفن را به بیمار تجویز می‌کند.

عوامل شکستن دندان روکش شده

سؤالی که بسیاری از افراد مطرح می‌کنند این است که عامل اصلی شکسته شدن روکش دندان چیست؟ حتی اگر از بهترین نوع روکش دندان هم استفاده کنید، مهم‌ترین دلیل شکستگی آن، وارد شدن ضربه به صورت و دندان است. در برخی مواقع جویدن غذاهای سفت مانند ته‌دیگ یا شکستن پوست فندق و پسته نیز ممکن است باعث ایجاد آسیب در ظاهر روکش دندان شود.

چه زمانی باید دندان را روکش کنیم؟

در موارد زیر می‌توانید از روکش دندان استفاده کنید:

• برای افزایش استحکام دندان می‌توانید از روکش استفاده کنید.
• برای از بین بردن رنگ زرد دندان می‌توان از روکش استفاده کرد.
• اگر مینای دندان شما از بین رفته می‌توانید از این روش استفاده کنید.
• برای ایجاد هماهنگی بین دندان‌ها نیز استفاده از روکش توصیه می‌شود.
• هنگامی‌که درمان ریشه انجام داده‌اید برای درمان از روکش استفاده می‌شود.

چه زمانی باید روکش دندان را تعویض کنیم؟

تا زمانی که هیچ‌گونه آسیبی روی روکش دندان مشاهده نمی‌شود نیازی به تعویض وجود ندارد. هرگاه روکش براثر پوسیدگی دندان، ترک یا شکستگی دچار آسیب شود، باید برای تعویض به پزشک متخصص مراجعه کنید.

روکش دندان برای چه کسانی مناسب نیست؟

اگر ریشه دندان شما کاملاً آسیب‌دیده و تحلیل رفته باشد نمی‌توانید از این درمان استفاده کنید. همچنین درصورتی‌که دندان دچار عفونت‌های شدید شده باشد، ابتدا لازم است درمان شود. اگر بعد از درمان شرایط مناسب برای روکش شدن وجود داشته باشد از این روش برای ترمیم تاج استفاده می‌شود.
دندان‌ها به‌عنوان بخش حیاتی بدن انسان شناخته می‌شوند که برای غذا خوردن صحیح ضروری هستند. همچنین برای صحبت کردن درست و لبخندی زیبا نیازمند وجود دندان‌های سالم هستیم. کلینیک دکتر حسینیان با سال‌ها تجربه و کادری مجرب به شما کمک می‌کنند تا سلامت ازدست‌رفته دندان‌های خود را بازیابید.